ลำดับเหตุการณ์สำคัญในสามก๊ก
แสดงลำดับเหตุการณ์ในวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์จีนเรื่องสามก๊ก
โดยเรียงลำดับตามเหตุการณ์ในสามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง (หน)
และระบุปีที่เกิดเหตุการณ์เป็นพุทธศักราช (พ.ศ.)
เหตุการณ์บางเหตุการณ์อาจจะไม่ได้เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์ยุคสามก๊ก
แต่มีระบุไว้ในวรรรณกรรม
พ.ศ.
727
เตียวก๊กตั้งกองกำลังโจรโพกผ้าเหลือง
พระเจ้าเลนเต้แต่งตั้งโฮจิ๋น
โลติด ฮองฮูสง จูฮี ให้เป็นแม่ทัพปราบโจรโพกผ้าเหลือง
เล่าปี่ กวนอู
เตียวหุย สาบานเป็นพี่น้องร่วมสาบาน
เล่าปี่ โจโฉ
และซุนเกี๋ยนร่วมศึกปราบโจรโพกผ้าเหลือง
เตียวก๊กเสียชีวิต
โจรโพกผ้าเหลืองถูกปราบราบคาบ
เล่าปี่ได้รับตำแหน่งนายอำเภออันห้อกวนหลังเสร็จศึกปราบโจรโพกผ้าเหลือง
เตียวหุยทำร้ายต๊กอิ้ว
เล่าปี่ลาออกจากตำแหน่งนายอำเภอ
พ.ศ.
730
ซุนเกี๋ยนปราบโจรคูเสง
และได้รับตำแหน่งเจ้าเมืองเตียงสา
พ.ศ.
732
เล่าปี่ช่วยเล่าหงีปราบโจรเตียวกี
เตียวซุ่น
เล่าปี่ได้รับตำแหน่งเจ้าเมืองเพงงวนก๋วน
พระเจ้าเลนเต้สวรรคต
หองจูเปียน พระราชบุตรองค์โต ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าเซ่าตี้ โดยมีโฮจิ๋น เป็นผู้หนุนหลัง
สิบขันทีลวงโฮจิ๋นมาฆ่า
โจโฉและอ้วนเสี้ยวนำทหารกำจัดสิบขันที
ตั๋งโต๊ะยกทัพเข้ายึดเมืองหลวงลกเอี๋ยง
ลิโป้สังหารเต๊งหงวนพ่อบุญธรรมและฝากตัวเป็นบุตรบุญธรรมของตั๋งโต๊ะ
ตั๋งโต๊ะปลดพระเจ้าเซ่าตี้และตั้งหองจูเหียบขึ้นเป็นพระเจ้าเหี้ยนเต้
พ.ศ.
733
ตั๋งโต๊ะส่งคนมาปลงพระชนม์อดีตฮ่องเต้หองจูเปียนและพระนางโฮเฮาผู้เป็นพระมารดา
โจโฉวางแผนกำจัดตั๋งโต๊ะ
แต่ไม่สำเร็จ จึงหลบหนีออกจากเมืองลกเอี๋ยง
โจโฉ อ้วนเสี้ยว
ตั้งกองกำลัง 18 หัวเมือง เพื่อล้มล้างตั๋งโต๊ะ
ฮัวหยง
ทหารตั๋งโต๊ะ อาสาปราบกองทัพ 18 หัวเมือง สามารถสังหารขุนศึกได้หลายนาย
แต่ก็พลาดท่าถูกกวนอูสังหาร
เล่าปี่ กวนอู
เตียวหุย รบกับลิโป้ ลิโป้สู้กำลังไม่ได้ ถอยหนีเข้าเมือง
ตั๋งโต๊ะเผาเมืองลกเอี๋ยง
ย้ายเมืองหลวงไปเตียงฮัน
พ.ศ.
734
ซุนเกี๋ยนพบตราหยกแผ่นดินในซากเมืองลกเอี๋ยง
กองกำลัง 18
หัวเมืองแตกสามัคคี แล้วแยกกันกลับเมืองในที่สุด
พ.ศ.
735
อ้วนเสี้ยวยึดแคว้นกิจิ๋ว
กองซุนจ้าน
เจ้าเมืองปักเป๋ง รบกับอ้วนเสี้ยวที่แม่น้ำพวนโห้
ตั๋งโต๊ะอ้างราชโองการเพื่อให้อ้วนเสี้ยวและกองซุนจ้านสงบศึก
ซุนเกี๋ยนถูกทหารของเล่าเปียวสังหารที่ซอกเขาฮีสัน
ซุนเซ็กบุตรชายคนโตรับตำแหน่งแทนซุนเกี๋ยน
อ้องอุ้นวางแผนใช้นางเตียวเสียนในการยุยงให้ลิโป้แตกคอกับตั๋งโต๊ะ
ลิโป้สังหารตั๋งโต๊ะ
ลิฉุย กุยกี
ยึดเมืองเตียงฮัน ประหารอ้องอุ้น
ลิโป้หนีออกจากเมืองเตียงฮัน
โจรโพกผ้าเหลืองก่อการกำเริบขึ้นใหม่
โจโฉออกปราบโจรโพกผ้าเหลืองในภาคตะวันออก
และได้เป็นเจ้าแคว้นกุนจิ๋ว
พ.ศ.
736
เตียวคี
ทหารโตเกี๋ยมเจ้าเมืองชีจิ๋ว สังหารโจโก๋บิดาของโจโฉและครอบครัว
โจโฉยกทัพบุกชีจิ๋วเพื่อล้างแค้นให้บิดา
เล่าปี่และขงหยงยกทัพไปช่วยโตเกี๋ยมที่ชีจิ๋ว
พ.ศ.
737
ลิโป้ยึดแคว้นกุนจิ๋ว
โจโฉยกทัพกลับเพื่อไปตีเอากุนจิ๋วคืนจากลิโป้
โตเกี๋ยมเสียชีวิต
เล่าปี่ได้เป็นเจ้าเมืองชีจิ๋วแทน จากคำร้องขอของโตเกี๋ยมก่อนตาย
พ.ศ.
738
ลิโป้แพ้โจโฉ
เสียเมืองกุนจิ๋ว หนีไปพึ่งเล่าปี่ที่ชีจิ๋ว
พ.ศ.
739
เอียวปิววางแผนหวังให้ลิฉุยและกุยกีแตกคอกันเอง
พระเจ้าเหี้ยนเต้เสด็จหนีภัยไปเมืองลกเอี๋ยง
โจโฉนำทัพปราบลิฉุยและกุยกี
ลิฉุยและกุยกีพ่ายแพ้หลบหนี
โจโฉทูลเชิญพระเจ้าเหี้ยนเต้ให้ย้ายเมืองหลวงไปที่ฮูโต๋
โจโฉได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าพระยามหาอุปราช
ลิโป้ยึดเมืองชีจิ๋ว
แต่ก็ให้เล่าปี่พำนักที่เมืองเสียวพ่าย
ซุนเซ็กใช้ตราหยกแผ่นดินแลกทหารกับอ้วนสุด
แล้วนำทัพไปรวบรวมแคว้นกังตั๋งให้เป็นปึกแผ่น
ลิโป้ตีเมืองเสียวพ่าย
เล่าปี่หนีไปพึ่งโจโฉ
โจโฉตีเมืองอ้วนเซีย
เตียวสิ้วเจ้าเมืองยอมสวามิภักดิ์
เตียวสิ้วก่อกบฏโจมตีโจโฉขณะที่ยังอยู่ในเมืองอ้วนเซีย
โจงั่ง โจอั๋นบิ๋น และเตียนอุย เสียชีวิตในที่รบ ส่วนโจโฉนำทัพหนีกลับฮูโต๋
เตียวสิ้วแต่งเตียวต๊กเป็นผู้คุมเมืองเตงเชีย
พ.ศ.
740
อ้วนสุดตั้งตนป็นฮ่องเต้
พ.ศ.
742
ลิฉุย
กุยกีถูกตวนอุย งอสิบสังหาร
โจโฉ เล่าปี่
ลิโป้ ซุนเซ็กร่วมกันโจมตีอ้วนสุด อ้วนสุดพ่ายแพ้หลบหนี
โจโฉยกทัพตีเตียวสิ้ว
แต่ได้ข่าวว่าอ้วนเสี้ยวบุกฮูโต๋ จึงยกทัพกลับมารักษาฮูโต๋
โจโฉยึดชีจิ๋ว
ประหารลิโป้ แล้วได้เตียวเลี้ยวเป็นทหารเอก
ตังสินรวบรวมกำลังคนคิดกำจัดโจโฉ
อ้วนเสี้ยวมีชัยเหนือกองซุนจ้าน
ยึดเมืองปักเป๋ง กองซุนจ้านฆ่าตัวตาย
เล่าปี่ไปตั้งทัพอยู่ที่เมืองชีจิ๋ว
เล่าปี่ยกทัพพิชิตอ้วนสุด
อ้วนสุดเสียชีวิต
พ.ศ.
743
แผนลอบสังหารของตังสินถูกเปิดโปง
ตังสินและพรรคพวกถูกประหาร
โจโฉยึดเมืองชีจิ๋ว
เล่าปี่หนีไปพึ่งอ้วนเสี้ยว เตียวหุยหนีไปเมืองเก๋าเซีย
โจโฉจับตัวกวนอูได้
กวนอูไปอาศัยกับโจโฉ
กวนอูสังหารงันเหลีบง
บุนทิว แม่ทัพของอ้วนเสี้ยวที่แป๊ะแบ๊
กวนอูได้ข่าวเล่าปี่จึงลาโจโฉจากไป
กวนอูฝ่า 5 ด่าน
สังหาร 6 ขุนพล
เล่าปี่ กวนอู
เตียวหุยได้พบกันอีกครั้ง
เล่าปี่ได้จูล่ง
กวนเป๋ง จิวฉองมาร่วมกองทัพ
ซุนเซ็กเสียชีวิต
ซุนกวนน้องชายขึ้นครองตำแหน่ง
โจโฉมีชัยต่ออ้วนเสี้ยวในศึกกัวต๋อ
พ.ศ.
744
เล่าปี่ตีฮูโต๋
แต่พ่ายแพ้ต่อโจโฉ
เล่าปี่หนีไปพึ่งเล่าเปียวเจ้าเมืองเกงจิ๋ว
พ.ศ.
745
อ้วนเสี้ยวเสียชีวิต
อ้วนซงบุตรชายคนเล็กได้รับมอบอำนาจ
พ.ศ.
747
โจโฉยึดได้แคว้นกิจิ๋ว
พ.ศ.
750
อ้วนซงถูกสังหาร
โจโฉได้ครอบครองภาคเหนือทั้งหมด
เล่าปี่ช่วยเล่าเปียวปราบเตียวบู
ตันสูน ได้ม้าเต๊กเลาไว้ในครอบครอง
เล่าปี่ไปตั้งทัพอยู่ที่เมืองซินเอี๋ย
พ.ศ.
751
เล่าปี่ได้ขงเบ้งเป็นที่ปรึกษา
ซุนกวนโจมตีกังแฮ
สังหารหองจอ เจ้าเมืองกังแฮ
ขงเบ้งวางอุบายเผาทัพโจโฉที่นำโดยแฮหัวตุ้นที่ทุ่งพกบ๋อง
เล่าเปียวเสียชีวิต
เล่าจ๋องบุตรชายคนเล็ก ขึ้นเป็นเจ้าแคว้นเกงจิ๋ว
เล่าจ๋องยกแคว้นเกงจิ๋วให้โจโฉ
เล่าปี่ถูกโจโฉตีแตกที่ทุ่งเตียงปัน
จูล่งฝ่าทัพโจโฉช่วยชีวิตอาเต๊า
(เล่าเสี้ยน) บุตรชายของเล่าปี่
เตียวหุยขับไล่ทหารโจโฉที่สะพานเตียงปันเกี้ยว
เล่าปี่หนีเข้าเมืองกังแฮ
เล่าปี่และซุนกวนร่วมเป็นพันธมิตรต้านโจโฉ
จิวยี่และขงเบ้งวางอุบายเผาทัพเรือโจโฉ
จิวยี่เผาทัพเรือของโจโฉที่ตำบลเซ็กเพ็ก
โจโฉหนีกลับฮูโต๋
พ.ศ.
752
เล่าปี่ยึดแค้วนเกงจิ๋ว
ได้ฮองตงและอุยเอี๋ยนร่วมกองทัพ
ซุนกวนรบโจโฉที่เมืองหับป๋า
ไทสูจู้เสียชีวิตในการรบ
เล่าปี่แต่งงานกับซุนฮูหยินน้องสาวซุนกวน
พ.ศ.
753
จิวยี่กระอักเลือดเสียชีวิต
โลซกรับตำแหน่งแม่ทัพแทน
เล่าปี่ได้บังทองเป็นที่ปรึกษา
พ.ศ.
754
โจโฉประหารม้าเท้งเจ้าเมืองเสเหลียง
ม้าเฉียว
บุตรชายม้าเท้ง ยกทัพโจมตีโจโฉแก้แค้นให้บิดา
โจโฉตัดหนวดหนีตายจากม้าเฉียว
โจโฉพิชิตกองทัพม้าเฉียว
ยึดได้เมืองเสเหลียง ม้าเฉียวแตกทัพหลบหนี
พ.ศ.
755
โจโฉได้ขึ้นเป็นวุยก๋ง
โจโฉปะทะซุนกวนที่ปากน้ำญี่สู
เล่าปี่เปิดศึกชิงแคว้นเสฉวนกับเล่าเจี้ยง
พ.ศ.
756
บังทองเสียชีวิตที่เนินหงส์ร่วง
เตียวหุยรบชนะเงียมหงัน
เจ้าเมืองปากุ๋น แล้วได้เงียมหงันมาร่วมกองทัพ
ม้าเฉียวเข้าด้วยกับเล่าปี่
เล่าเจี้ยงยอมจำนนต่อเล่าปี่
เล่าปี่ได้ครองแคว้นเสฉวน ขึ้นเป็นเจ้าเมืองเอ๊กจิ๋ว
พ.ศ.
757
โจโฉประหารมเหสีฮกเฮาและพระญาติ
พ.ศ.
758
โจโฉยึดได้เมืองฮันต๋ง
ซุนกวนรบโจโฉที่หับป๋า
พ.ศ.
759
โจโฉขึ้นเป็นวุยอ๋อง
พ.ศ.
760
โลซกเสียชีวิต
ลิบองรับตำแหน่งแม่ทัพแห่งกังตั๋งแทน
โจโฉแต่งตั้งโจผีเป็นรัชทายาท
พ.ศ.
762
เล่าปี่เปิดศึกชิงเมืองฮันต๋ง
ฮองตงสังหารแฮหัวเอี๋ยน
แม่ทัพของโจโฉ
เล่าปี่ยึดได้ฮันต๋งและตั้งตนเป็นฮันต๋งอ๋อง
เล่าปี่ตั้งกวนอู
เตียวหุย จูล่ง ฮองตง และม้าเฉียวเป็นขุนพลห้าทหารเสือ
กวนอูตีเมืองอ้วนเซีย
ลิบองยึดเมืองเกงจิ๋วของกวนอู
กวนอูและกวนเป๋ง
ถูกซุนกวนจับได้ และถูกประหาร
พ.ศ.
763
ลิบองเสียชีวิต
โจโฉถึงแก่อนิจกรรมที่เมืองลกเอี๋ยง
โจผีขึ้นเป็นวุยอ๋อง
โจผีปลดพระเจ้าเหี้ยนเต้และสถาปนาตนขึ้นเป็นฮ่องเต้
ก่อตั้งราชวงศ์วุย
พ.ศ.
764
เล่าปี่สถาปนาตนเป็นฮ่องเต้แห่งจ๊กก๊ก
พระเจ้าเล่าปี่จัดทัพเตรียมโจมตีซุนกวน
แก้แค้นให้กวนอู
เตียวหุยถูกฮอมเกียงและเตียวตัดผู้เป็นลูกน้องลอบสังหาร
ซุนกวนขึ้นเป็นง่ออ๋อง
พ.ศ.
765
พระเจ้าเล่าปี่โจมตีง่อก๊กของซุนกวน
แต่พ่ายแพ้ต่อกลอุบายของลกซุน ถูกเผาทัพที่อิเหลง
พระเจ้าเล่าปี่เสด็จหนีไปเมืองเป๊กเต้
พ.ศ.
766
พระเจ้าเล่าปี่สวรรคตที่เมืองเป๊กเต้
เล่าเสี้ยนได้ขึ้นเสวยราชย์
จ๊กก๊กและง่อก๊กเป็นพันธมิตรกัน
พ.ศ.
767
พระเจ้าโจผีโจมตีง่อก๊กแต่ไม่สำเร็จ
พ.ศ.
768
ขงเบ้งยกทัพปราบชนเผ่าม่าน
จับเบ้งเฮ็กหัวหน้าชาวม่านได้ 7 ครั้ง และปล่อยทั้ง 7 ครั้ง
เบ้งเฮ็กสวามิภักดิ์ต่อขงเบ้ง
พ.ศ.
769
พระเจ้าโจผีสวรรคต
โจยอยขึ้นครองราชย์
พ.ศ.
770
ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งแรก
สุมาอี้
เสนาธิการวุยก๊ก ถูกปลดจากตำแหน่งด้วยอุบายของขงเบ้งและม้าเจ๊ก
เกียงอุยแห่งวุยก๊กสวามิภักดิ์ต่อขงเบ้ง
พ.ศ. 771
สุมาอี้กลับเข้ารับราชการ
ม้าเจ๊กถูกสุมาอี้เสียค่ายที่ตำบลเกเต๋ง
ถูกสุมาอี้ตีแตกพ่าย
ขงเบ้งประหารม้าเจ๊ก
ลกซุนเอาชนะโจฮิวที่ตำบลเซ็กเต๋ง
จูล่งเสียชีวิตด้วยโรคชรา
ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
2 แต่พ่ายแพ้ ต้องถอยกลับจ๊กก๊ก
พ.ศ.
772
ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
3 ยึดได้เมืองปูเต๋าและอิมเป๋ง แต่เสบียงหมด ต้องถอยทัพกลับ
ซุนกวนสถาปนาตนเป็นฮ่องเต้แห่งง่อก๊ก
พ.ศ.
774
ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
4 แต่เสบียงหมด ต้องถอยทัพกลับ
เตียวคับขุนพลวุยก๊กเสียชีวิตจากการซุ่มโจมตีของขงเบ้ง
พ.ศ.
777
ขงเบ้งยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
5 แต่ยังไม่ทันสำเร็จ ขงเบ้งก็ถึงแก่อนิจกรรม ณ ทุ่งราบอู่จ้าง
ทัพจ๊กก๊กต้องถอนทัพกลับ
อุยเอี๋ยนก่อกบฏต่อจ๊กก๊ก
แต่ถูกม้าต้ายสังหาร
พ.ศ.
778
สุมาอี้ขึ้นเป็นมหาอุปราช
พ.ศ.
780
สุมาอี้พิชิตกองซุนเอี๋ยนแห่งเลียวตั๋ง
พ.ศ.
783
พระเจ้าโจยอยสวรรคต
โจฮองขึ้นครองราชย์
โจซองบั่นทอนอำนาจของสุมาอี้
พ.ศ.
788
ลกซุนเสียชีวิต
พ.ศ.
792
สุมาอี้ยึดอำนาจคืนจากโจซอง
สุมาอี้ประหารโจซองและพรรคพวก
แฮหัวป๋าสวามิภักดิ์ต่อจ๊กก๊ก
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
1
พ.ศ.
794
สุมาอี้ถึงแก่อนิจกรรม
สุมาสูบุตรชายขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
พ.ศ.
795
พระเจ้าซุนกวนสวรรคต
ซุนเหลียงขึ้นครองราชย์
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
2
พ.ศ.
797
สุมาสูปลดพระเจ้าโจฮอง
ตั้งโจมอขึ้นครองราชย์
พ.ศ.
798
สุมาสูถึงแก่อนิจกรรม
สุมาเจียวน้องชายขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
3
พ.ศ.
799
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
4
พ.ศ.
801
ซุนหลิมถอดพระเจ้าซุนเหลียง
ตั้งซุนฮิว
ซุนหลิมถูกพระเจ้าซุนฮิววางแผนสังหาร
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
5
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
6
พ.ศ.
803
พระเจ้าโจมอถูกปลงพระชนม์
สุมาเจียวตั้งโจฮวนขึ้นครองราชย์
พ.ศ.
804
เกียงอุยยกทัพตีวุยก๊กครั้งที่
7
พ.ศ.
806
เตงงายยกทัพตีจ๊กก๊ก
พระเจ้าเล่าเสี้ยนยอมจำนนต่อวุยก๊ก
พ.ศ.
807
เกียงอุยคิดกอบกู้จ๊กก๊ก
แต่ไม่สำเร็จ จึงปลิดชีวิตตนเอง
สุมาเจียวได้ขึ้นเป็นจิ้นอ๋อง
พ.ศ.
808
สุมาเจียวถึงแก่อนิจกรรม
สุมาเอี๋ยนบุตรชายขึ้นสืบทอดตำแหน่ง
สุมาเอี๋ยนปลดพระเจ้าโจฮวน
สถาปนาตนเป็นฮ่องเต้ ก่อตั้งราชวงศ์จิ้น
พระเจ้าซุนฮิวสวรรคต
ซุนโฮขึ้นครองราชย์
พ.ศ.
823
กองทัพจิ้นโจมตีง่อก๊ก
พระเจ้าซุนโฮสวามิภักดิ์ต่อราชวงศ์จิ้น
พระเจ้าสุมาเอี๋ยนรวมแผ่นดินจีนให้เป็นหนึ่งเดียวได้สำเร็จ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น